Arhitektura i strip

Benoit Peeters na Crtani romani šou 2012.

Autor/izvor: DAZ 28/10/2012

Sada već tradicionalni, 15. po redu festival održan je od 26. do 28 listopada, kao i svake godine, na vrlo privlačnim lokacijama po Zagrebu.

Od kina Europe, gdje su se mogla besplatno pogledati oba nastavka Iron Mana, preko Talijanskog instituta, Francuske medijateke i Galerije Svijet stripa, gdje su postavljene vrhunske izložbe devete umjetnosti, pa do Tvornice kulture gdje je "naraslo brda stripova".

Naravno, kakav bi to bio CRŠ kada posjetitelji ne bi mogli susresti neke od najboljih autora u industriji? Tako su ove godine noge po festivalu rastegnuli David Lloyd, Enrique Breccia, Zoran Janjetov, Robert Solanović Bob, Adi Granov, Darko Perović, Predrag Ivanović, Didier Pasamonik, Benoit Peeters, Milko Peko, Giovanni Bruzzo...

Među popratnim sadržajima organizirane su promocije najnovijih domaćih izdanja, razgovori gostiju s publikom te puno crtanja i potpisivanja. Za malo ozbiljnije promišljanje o stripovima tu su bile tribine i okrugli stolovi, kao i radionice, a svi su se počastili i pokojim stripom na danu besplatnih stripova.

Najmlađima je namijenjena Nagrada Mladi lav, koja će okruniti dva najbolja rada na temu Smak svijeta, a za koju se mogu natjecati svi mladi do 15. godine starosti. Svi će prijavljeni radovi biti postavljeni i na izložbi.

Benoît Peeters, istraživač slike

Od fotografije do filma, od fotografske priče do stripa – kod Benoîta Peetersa, slika je, prije svega, polje eksperimentiranja.

Scenarist stripa Les Cités obscures (Zamračeni gradovi) ušao je u svijet slike preko fotografije, a ne stripa, kao što bismo vjerojatno pomislili. Zajedno s fotografom Marie-Françoiseom Plissartom, izdaje svoje prve fotografske priče sredinom osamdesetih godina: Droit de regards (1985.), Le Mauvais Œil (1985.) i Prague (1986.).

Peeters je u pravom smislu riječi književnik, koji, privučen francuskim novim romanom, završava 'l’École Pratique des Hautes Études' pod mentorstvom Ronalda Barthesa. Shodno tomu, u početku stripu pristupa esejistički. Jedan je od najbriljantnijih komentatora Hergéa : Le Monde de Tintin (1983.), Les Bijoux ravis (1984.), Hergé, fils de Tintin (2002.), kao i jedan od najuvjerljivijih teoretičara stripa, pa tako s Thierryjem Groensteenom piše Töpffer, l’invention de la bande dessinée (Töpffer, izumitelj stripa; izdavačka kuća Hermann, 1994. god.), a s Jacquesom Samsonom knjigu Chris Ware: La bande dessinée réinventée (Chris Ware: Ponovni izum stripa; 2010.).

Kod Peetersa nema cjepidlačenja niti lažne znanosti. Tako je i s njegovim teorijskim esejima, kao što su to Lire la bande dessinée (Čitatnje stripa; 1991.) i Écrire l’image: un itinéraire (Proces pisanja slike; 2009.). Njegov je kritički rad jedan od najuvaženijih i najcijenjenijih u području frankofonog stripa.

Zadužio nas je i esejima o piscu Paulu Valéryju (koji je Peetersu glavni stilistički i referentni uzor), zatim o fotografu i karikaturistu Nadaru, o arhitektu Victoru Horti, o redatelju Alfredu Hitchcocku, te o filozofu Jacquesu Derridi.

No, Peeters pristupa stripu i kao autor. Zajedno s Françoisom Schuitenom ostvaruje Les Cités obscures (Zamračeni gradovi), kojeg se prvi tom pojavljuje u rujnu 1983. Popularnost stripa širom svijeta potvrđuje 16 albuma, koliko ih je objavljeno do sada, te činjenica da su prevedeni na desetke jezika.

Među brojnim suradnjama, važna je ona sa crtačem Frédéricom Boiletom iz koje su proizašla tri albuma: Love Hotel (1993.), Tôkyô est mon jardin (1997.) i Demi-tour (1997.).

Peeters je autor čija je fiksacija srodnost vizualnog i verbalnog, što se pak kristalizira nizanjem slika, te njihovim prenošenjem na ekran. Pa se tako okušao i kao redatelj dokumentarnih filmova za različite televizijske kuće i zavode, te režirao niz priznatih ostvarenja, među kojima je važno spomenuti seriju Comix za ARTE i INU (INA - L'Institut national de l'audiovisuel). Režirao je i nekoliko kratkometražnih, srednjemetražnih (L’Affaire Desombres) i jedan dugometražni film (Le Dernier Plan), te ukupno 6 sati i 15 minuta razgovora s najpoznatijom figurom francuskog novog romana, Alainom Robbe-Grilletom.

U izdavačkoj kući Casterman djeluje kao savjetnik, a istovremeno je direktor nezavisne izdavačke kuće Les Impressions Nouvelles, koja, osim brojnih teorijskih djela o stripu, objavljuje i djela renomiranih crtača kao što su to Aurélia Aurita, Jimmy Beaulieu, Frédéric Boilet, Chantal Montellier.

Kao što Peeters i sam kaže, same slike se mogu pokrenuti, one su upravo u tijeku da postanu tekućima i da se preliju; granice se između grafičkog, fotografskog i brojčanog ne prestaju isprepletati, slika je ta koja oklijeva, nazaduje, te naposljetku uzmiče pod plimom izljeva obilja;  bez sumnje, krenuli smo putem neprimjetnog prožimanja smislova. Ali melankolija gubitka je ta, koja bi trebala slike učiniti još više i ponovno neodoljivima.